Maine
Coon: de zachtaardige reus.
Tekst
en kattenfoto's: D.Rozeboom, website: World
of Dani geschreven voor De
Kattensite. |
|
De Maine Coon is momenteel één van de populairste raskatten in Nederland. Het is de grootste gedomesticeerde huiskat wiens verleden in een mysterie is gehuld. Ondanks zijn woeste uiterlijk is het een lieve, aanhankelijke kat die graag bij mensen in de buurt is. Lees meer over dit prachtige ras in deze Maine Coon special: over de geschiedenis, het karakter, het uiterlijk en de
verzorging.
|
De geschiedenis van de Maine Coon
De
oorsprong van dit ras is terug te leiden naar de staat Maine
in Noord-Amerika, met zijn korte zomers, koude winters met dikke
pakken sneeuw en zijn ruige klimaat. Over het verleden van de
Maine Coon doen vele verhalen de ronde. Concrete bewijzen zijn
er echter niet en zo zal de oorsprong van de enige natuurlijke
halflanghaar kat van Noord Amerika, altijd in mysterie gesluierd
blijven.
Eén van de meest bekende legenden is die van de kruising
van een huiskat met een wasbeer. De staart van de Maine Coon
vertoont grote gelijkenissen met de weelderige en gestreepte
staart van de wasbeer (raccoon in het Engels). Een kruising
tussen deze twee dieren is echter genetisch onmogelijk.
Een
andere theorie is dat de huiskat zich zou hebben gekruisd met
de lokale 'bobcats' in Maine. In de streek van Maine leven vele
wilde katten waaronder de Bobcat, de Lynx en andere kleine wilde
kattensoorten. Er zijn verslagen van ooggetuigen die de paring
tussen de katten zouden hebben gezien. Bobcatkittens lijken
in grote mate op de huidige Maine Coon kittens met een stevig
lijfje, krachtige poten en pluimpjes op de oren. Dit is een
aannemelijker idee dan de vermenging met de wasbeer. Echter,
de genoemde wilde katten hebben een korte stompe staart; dit
zou niet kunnen leiden tot de volle lange staart van de Maine
Coon.
De
meest romantische mythe over de herkomst van de Maine Coon is
die over Kapitein Samuel Clough uit Wiscasset (Maine), Marie
Antoinette (koningin van Frankrijk) en haar koninklijke katten.
Documenten bewijzen dat tijdens de Franse Revolutie complotten
werden gesmeed om de koningin uit Frankrijk naar de Verenigde
Staten te krijgen met medewerking van de kapitein. De koningin
zou bij de kapitein en zijn familie gaan inwonen; de brieven
die hij aan zijn vrouw schreef om het huis zo comfortabel mogelijk
te maken voor de koningin bestaan zelfs nog. Het is een feit,
dat de kapitein diverse dure spullen aan boord had van zijn
schip, waaronder zes koninklijke langharige katten. Na de onthoofding
van Marie Antoinette in Frankrijk eiste niemand de koninklijke
spullen op; de katten bleven in Maine en worden door sommige
gezien als de voorouders van de Maine Coon.
Ook
wordt er gedacht aan de Noorse boskat die werd meegenomen door
de Vikingen op hun reizen naar de Verenigde Staten. De katten
vertonen dan grote gelijkenissen met elkaar en aangezien schippers
vaker katten op hun schip hielden, om knaagdierplagen te voorkomen,
is het goed mogelijk dat ze hiervoor de goed jagende Noorse
boskatten gebruikten.
De evolutietheorie houdt zich het meest staande tussen al deze
mooie legendes en mythes, ofwel 'de wet van de sterkste' waardoor
er een natuurlijke selectie ontstaat. De eerste katten zullen
met schepen zijn meegekomen naar de Verenigde Staten, waar ze
aan land kwamen en rondzwierven. Dieren passen zich aan aan
hun omgeving en het heersende klimaat. De zwakke stierven, de
sterke overleefden en pasten zich aan aan het koude klimaat
van Maine.
De bewoners uit de staat Maine namen de kat onder hun hoede
en gebruikten de kat op hun boerderijen als jager tegen knaagdieren.
Lang
voordat de bekende kattententoonstellingen ontstonden (rond
1830), organiseerden de bewoners van Maine al festivals en markten.
Niet zelden werden daar ook de Maine Coon katten gesignaleerd.
De festivals groeide rond 1860 uit tot diverse wedstrijden waaronder
schoonheidswedstrijden tussen de 'Coons', zoals het ras toen
genoemd werd.
In 1870 wordt de Maine Coon als ras erkend op de grotere kattenshows.
De Maine Coon was een geliefde kat op deze wedstrijden. Met
het populairder worden van de tentoonstellingen groeide ook
de belangstelling naar de uitheemse Europese kattensoorten.
Na de benoeming van een Maine Coon als beste op de show (BIS)
in 1911 verdween de Maine Coon langzaam weer naar de achtergrond.
Bewonderaars van het ras brachten de Maine Coon rond 1970 weer
terug op het toneel. Het ras is op dit moment één van de populairste
rassen in Nederland.
Het karakter van de Maine Coon
De Maine Coon staat bekend
om zijn grote aanpassingsvermogen qua leefomgeving; hij kan
op een appartement wonen maar ook intens genieten van de buitenlucht.
De Maine Coon kan het prima vinden met katten en honden, en
is snel gewend aan nieuwe huisgenootjes.
Red / silver Tabby Classic:
Eresyr van Siduroy, 8 maanden
Foto © Daniëlle Rozeboom |
|
Ze zijn altijd
goedgehumeurd en worden vaak omschreven als de clown onder de
katten met hun gekke capriolen en streken. Ze vermaken zich
uren met de kleinste vliegjes of papieren propjes. Maine Coons
kunnen de, op het eerste gezicht, meest onmogelijke houdingen
aannemen om te gaan slapen, je vindt ze dan ook vaak slapend
op hun rug.
Onder het wilde, indrukwekkende uiterlijk schuilt een zachtaardig
karakter, dat niet opdringerig is maar wel geniet van menselijke
aandacht. Ze blijven speels tot op hoge leeftijd en vergeten
hierbij af en toe hun grootte. Ze liggen niet vaak op schoot
maar blijven wel altijd dicht in de buurt.
Het
zijn intelligente katten die een grote interesse hebben in hun
omgeving, zelfs
tot op het nieuwsgierige af. De meeste Maine
Coons vinden stromend water geweldig en zijn zelfs niet vies
van een regenbui. Typische
eigenschappen van Maine Coons zijn het 'babbelen' tegen hun
baasjes en het
eten met hun voorpootjes; ze scheppen als het ware het eten
uit het bakje.
Black / silver Tortie Tabby Classic:
Eternal Flame van Siduroy, 8 maanden
Foto © Daniëlle Rozeboom |
De meeste
mensen zijn verbaasd als ze voor het eerst het zachte stemgeluid
van een Maine Coon horen, je zou een heel ander geluid verwachten
als je kijkt naar het formaat en uiterlijk van de kat. Van de
meeste Maine Coon houders zul je horen dat als ze eenmaal een
Maine Coon in huis hebben (gehad) ze niets anders meer willen,
er wordt gekscherend gepraat over 'het coon-virus'.
Het uiterlijk van de Maine
Coon
De Maine Coon is het grootste gedomesticeerde
kattenras en heeft een natuurlijk uiterlijk. Ze hebben een losstaande
halflangharige vacht met weinig ondervacht. Ze hebben hoge,
gespierde poten en een volle lange staart.
Black Tabby Classic with white:
Daydream van Siduroy, 1½ jaar
Foto © Daniëlle Rozeboom |
|
De staart
wordt door de Maine Coon gebruikt in tijden van kou door deze
om zich heen te draperen en erop te gaan liggen. Zo worden de
oren en de poten warm gehouden. De staart behoort dan ook minimaal
dezelfde lengte te hebben als het lichaam.
De kop is breed met een vierkante snuit; in de neus zit een
knik (in tegenstelling tot de Noorse boskat waar de neus recht
behoort te zijn). De oren zijn groot met haarpluizen en boven
op de oren zitten pluimen (lynxtips).
Vaak heeft de Maine Coon een grote dikke kraag, terwijl op de
kop het haar kort is evenals op de schouders en poten. Op de
flanken en rug is het haar langer; de buik en broek is dicht
en lang behaard. Ondanks dat er over het gewicht en de grootte
vaak overdreven wordt is de Maine Coon een zware, grote kat;
een poes weegt tussen de 5-7 kilo en een gezonde kater kan tot
9 kilo worden. Ze bereiken hun uiteindelijke gewicht, grootte
en vacht pas als zij 3 à 4 jaar oud zijn.
Hoewel de browntabby (de oorspronkelijke kleur), eventueel met
wit het meest populair is, mogen alle kleuren en patronen voorkomen,
behalve colourpoint en de kleuren lilac, chocolate, cinnamon
en fawn. De structuur van de vacht is sterk afhankelijk van
de kleur en patroon van de vacht. Zo is de een zacht en pluizig
en de ander stug of vettig.
De volgende patronen komen voor: gemarmerd (classic of
blotched)
en gestreept (ook wel mackarel genoemd) en daarnaast natuurlijk
effen.
Verzorging van de Maine Coon
Door de langharige vacht
verwacht je veel onderhoud te hebben aan de Maine Coon maar
niets is minder waar. De vacht heeft geen speciale verzorging
nodig dan eens in de week te kammen. De vacht is waterafstotend
en zorgt ervoor dat de kat is beschermd tegen kou, regen en
sneeuw. Dit 'vettige' laagje zorgt er ook voor dat de vacht
niet snel klit. Als je niet wilt showen met je Maine Coon is
het ook niet nodig om hem te wassen.
Tijdens de rui kun je de kat helpen de haren kwijt te raken
door met een grove kam 2 keer per week te kammen. Voor de staart
van de Maine Coon zijn er speciale roltand kammen; deze zijn
wat milder en zorgen ervoor dat de staart mooi vol blijft en
de haren niet beschadigd.
 |
|
Black
/ silver Tortie Tabby Classic:
Eternal Flame van Siduroy, 8 maanden
Foto © Daniëlle Rozeboom
|
Geef als
hoofdvoer droge brokken van een premium merk. Brokken zorgen
ervoor dat de tanden en tandvlees in een goede conditie blijven.
Er zijn speciale brokken op de markt voor de Maine Coon, maar
je kunt ook denken aan voedsel speciaal voor een mooie vacht,
sterke botten of een gevoelige maag. Zorg altijd dat er vers
water staat, al zul je merken dat een Maine Coon liever uit
een stromende kraan drinkt.
Wat is een Polydactyl?
Een
Poly Maine Coon heeft een extra teen (soms twee) aan de voorpootjes.
Je kunt het zien als een extra duimpje waardoor de klauw echt
een grijphand wordt.
Het schijnt dat vroeger 40% van de Maine Coons Polydactyl waren;
zoals eerder gezegd overleven de sterkste en de katten met polydactylie
kunnen veel beter hun prooi grijpen waardoor ze beter konden
overleven op de boerderijen.
Op dit moment zie je bijna alleen nog maar polydactylie bij
Maine Coons, maar het kan bij elke kat voorkomen. Waarom is
er dan in heel Europa dan geen poly huiskat te vinden? Dit is
veroorzaakt door bijgelovige mensen in de middeleeuwen. Alles
wat van het normale afweek werd tot de dood veroordeeld en zo
ook de katten met extra teentjes; dit terwijl ze toch niet zeldzaam
waren in die tijd. In de Verenigde Staten hadden ze deze angsten
voor het afwijkende niet en zo kon de Maine Coon met extra teen
voortleven.
Op
de show is een Poly Coon niet volgens de standaard; er zijn
verschillende meningen over deze katten. De één vindt het een
vergroeiing of een mismaking, terwijl de ander het ziet als
een erfenis van de oorspronkelijk Maine Coon. Poly Coons kun
je wel voor de fok houden, maar de poly kittens die er weer
uit voortkomen zullen alleen aan liefhebbers verkocht worden.
Vele dierenartsen zien polydactylie niet als een misvorming,
maar als een afwijking van de normale regel. Het is dan ook
niet duidelijk waarom de extra tenen niet worden toegelaten
bij de Amerikaanse kattenshows terwijl er rassen worden getoond
met ingefokte (soms dodelijke) misvormingen, denk hierbij aan
de extreme Pers, de Scottish Fold, de Manx en de Japanse Bobtail.
Medisch
Op
dit moment zijn er niet echt ras-specifieke zwakheden bij de
Maine Coon doordat er een streng fokbeleid wordt gehanteerd.
Hierdoor komt bijvoorbeeld patella luxatie bijna niet meer voor
onder de Maine Coons. Catteries testen op een aantal punten
naast de standaard FIV, Felv, PKD ook op PL (patella luxatie),
HCM (hypertrofische cardiomyopathie).
Patella luxatie (PL)
Bij PL schiet de knieschijf van zijn plek af. Het kniegewricht
bestaat uit het dijbeen aan de ene kant en het scheenbeen aan
de andere. Over het gewricht loopt een pees van het bovenbeen
naar de onderbeen met daarin de knieschijf (patella). Aan het
bovenbeen zitten grote spieren die ook over de kniepees heen
lopen naar het onderbeen waar de kniepees vastzit aan een scherpe
vooruitstekende rand op het scheenbeen. Bij PL schiet de knieschijf
over dat scherpe vooruitstekende randje, soms naar de buitenzijde
maar vaker naar de binnenzijde. Het kan weer terugschieten als
de kat probeert te gaan lopen.
Bij ernstige PL is er gevaar voor artrose. Er zijn verschillende
gradaties waarin deze afwijking wordt aangegeven, van mild (graad
1) tot ernstig (graad 4). Bij graad 4 is de knieschijf permanent
van zijn plek en niet meer terug te brengen.
Als de knieschijf zelden losschiet hoeft er operatief niets
gedaan te worden, mits de kat er geen last van heeft. Bij ernstiger
gevallen wordt een operatie aangeraden die het gewricht weer
opnieuw in de goede stand plaatst en vastzet . Aangeraden wordt
om een 1-jarige Maine Coon bij zijn inenting te laten controleren
op PL; de dierenarts kan dit constateren door te voelen. Als
er PL wordt geconstateerd, waarschuw dan ook de fokker van de
kat.
Hypertrofische Cardiomyopathie (HCM)
HCM komt regelmatig voor bij katten en is de meest voorkomende
hartaandoening. HCM is op verschillende manieren te zien bij
diverse kattenrassen. Helaas is de ziekte bij de Maine Coon
tamelijk ernstig en volgt de dood snel. HCM kun je niet aantonen
als de kat 1 a 2 jaar is, pas als de kat ouder is het te constateren
en vanaf een leeftijd van 3 tot 5 jaar is de ziekte ernstig.
Deze hypertrofische vorm van cardiomyopathie houdt in dat de
hartspier verdikt is waardoor de kamers in het hart kleiner
worden.
Symptomen van cardiomyopathie:
• verlamde (achter)poot
• sloomheid
• ondertemperatuur
• plotselinge benauwdheid
• onregelmatige liespols
• hartruis of extra harttonen
• versterkte puntstoot bij het leggen van de hand op de
borst
• niet willen eten
• vermageren
• braken
Alleen met een echocardiogram is HCM vast te stellen. Katten
bij wie cardiomyopathie geconstateerd is (zowel met als zonder
symptomen) kunnen het beste binnenhuis gehouden worden, overwicht
moet worden voorkomen en ze moeten een voeding krijgen met een
laag zoutgehalte. Daarnaast eventuele ondersteunde hartmedicatie.
Katten die geen symptomen laten zien kunnen nog wel 6 jaar leven,
zijn de tekenen al zichtbaar dan zal de tijd die de kat nog
te leven heeft erg kort zijn.
De showstandaard van de FIFe
Black Tabby Classic: with white
Daydream van Siduroy, 1½ jaar
Foto © Daniëlle Rozeboom |
|
De
FIFe (Fédération
International Féline) is een federatie van leden,
die representatief is voor 39 verschillende organisaties uit
37 landen. Die organisaties hebben ervoor gekozen om dezelfde
regels na te volgen betreffende: fokbeleid, standaarden, cattery
namen, shows, juryleden en leerling juryleden. Deze gezamenlijke
inzet heeft in de loop der jaren geleid tot de hoge standaard,
waarmee FIFe internationaal bekend staat.
| |
ALGEMEEN |
| • |
Vorm:
het ras is groot gebouwd met een vierkante kop, grote
oren, een brede borst, stevige botten, een lang, goed
gespierd, rechthoekig lichaam en een lange soepel: vallende
staart. Goede spierkracht en stevigheid geven de kat een
uitstraling van kracht en robuustheid. |
| |
KOP |
| • |
Vorm:
gemiddeld van lengte, de snuit is vierkant, van alle kanten.
Het profiel heeft een lichte, holle welving. |
| • |
Voorhoofd:
zacht glooiend |
| • |
Jukbeenderen:
hoog en uitstekend |
| • |
Gezicht/neus/snuit:
gezicht en neus van gemiddelde lengte met een duidelijke
stop tussen de snuit en de jukbeenderen. |
| • |
Kin:
stevig, in een verticale lijn met de neus en de bovenlip. |
| |
OREN |
| • |
Vorm:
groot, breed aan de basis. De basis aan de buitenste oorrand
is iets naar achteren geplaatst t.o.v. de basis van de
binnenste oorrand. |
| • |
Plaatsing:
in een bescheiden punt uitlopend. Hoog op de kop geplaatst,
iets naar buiten neigend, een oorbreedte uit elkaar geplaatst.
De afstand tussen de oren wordt bij oudere katten iets
groter. Lynxpluimpjes zijn gewenst. Pluimen uit de oren
reiken horizontaal tot buiten de oorschelp. |
| |
OGEN |
| • |
Groot
en wijd uit elkaar geplaatst. Iets ovaal, maar niet amandelvormig,
lijken rond als ze wijd geopend zijn. Licht schuin geplaatst
ten opzichte van de buitenste oorrand. |
| • |
Elke
oogkleur is toegestaan. Een heldere oogkleur is gewenst.
Er is geen verband tussen oog- en vachtkleur. |
| |
NEK |
| • |
Katers
hebben een forse nek. |
| |
POTEN |
| • |
De
poten zijn stevig, gemiddeld van lengte en vormen een
rechthoek met het lichaam. |
| • |
De
voeten zijn groot, rond en goed voorzien van pluizen tussen
de tenen. |
| |
STAART |
| • |
Minstens
zo lang als het lichaam, gemeten vanaf de aanzet van de
staart tot aan de schouderbladen. Breed aan de aanzet,
uitlopend in een punt, met lang, vol en soepel vallend
haar. |
| |
VACHT |
| • |
Een
vacht voor alle jaargetijden. |
| • |
Structuur:
dicht, kort op de kop, schouders en poten en geleidelijk
langer langs de rug en de flanken, met een enigszins ruig-
en volbehaarde broek op de achterpoten en lang buikhaar.
Een kraag wordt verwacht. De textuur is zijdeachtig. De
vacht voelt stevig aan en valt soepel. De ondervacht is
zacht en fijn, bedekt met de stuggere, gladde bovenvacht. |
| • |
Kleur:
alle kleuren zijn toegestaan behalve de (Siamese)
pointtekening,
de kleuren chocolate, cinnamon, lilac en fawn en de Burmese
factoren. Iedere hoeveelheid wit is toegestaan. |
| |
CONDITIE |
| • |
De
Maine Coon dient altijd goed in evenwicht, in de juiste
verhoudingen en in een goede conditie te zijn. |
| |
OPMERKINGEN |
| • |
Het
type heeft altijd de voorkeur boven de kleur. |
| • |
Rekening
moet worden gehouden met een zeer langzame ontwikkeling
van het ras. |
| • |
Volwassen
katers kunnen een grotere en bredere schedel hebben dan
poezen. |
| • |
Poezen
zijn verhoudingsgewijs kleiner dan katers. Dit beduidende
verschil in grootte dient dan ook in aanmerking te worden
genomen. |
| • |
De
lengte van de vacht en de dichtheid van de ondervacht
kan variëren met de seizoenen. |
| |
FOUTEN |
| • |
Onevenwichtige
verhoudingen |
| • |
Een
in zijn geheel te kleine kat |
| • |
Een
ronde kop |
| • |
Een
recht of bol profiel |
| • |
Uitstekende
snorhaarkussentjes |
| • |
Ronde
of spitse snuit |
| • |
Zwakke
kin |
| • |
Te
wijd uit elkaar staande oren |
| • |
Schuinstaande,
amandelvormige ogen |
| • |
Een
fijne, lichte botstructuur |
| • |
Kort
gedrongen lichaam |
| • |
Lange,
dunne poten |
| • |
Een
korte staart |
| • |
Het
ontbreken van buikhaar |
| • |
Een
vacht die overal even lang is |
| • |
Totaal
ontbreken van ondervacht |
| Puntenschaal |
| Kop |
Algemene
vorm, vorm van de neus, jukbeenderen en snuit, kaken en
gebit, voorhoofd, kin: |
25 |
40 |
| Vorm
en plaatsing van de oren: |
10 |
| Vorm
en plaatsing van de ogen: |
5 |
| Lichaam |
Vorm,
formaat, botten, poten, vorm van de voeten: |
25 |
35 |
| Vorm
en lengte van de staart: |
10 |
| Vacht |
Kwaliteit
en textuur: |
10 |
20 |
| Lengte: |
10 |
| Conditie |
|
|
5 |
| |
Totaal |
100
Punten |
Handige links
 |
|
Rasclub
Maine Coon - Op deze website is de rasstandaard te
vinden, literatuur over de Maine Coon en kittenbemiddeling.
Op de website vind je artikelen met informatie over Maine
Coons en katten in het algemeen. Tevens is er een lijst
te vinden met alle Maine Coon catteries in Nederland. |
| |
|
|
 |
|
The
Maine Coon Database - Hier zijn vele katten met hun
stambomen te vinden. Je kunt hier op kattennamen zoeken
en zo hun stamboom en eventuele nakomelingen terugvinden.
Ook het inteelt coëfficiënt ('inbreeding') wordt hier
aangegeven. |
| |
|
|
 |
|
Maine
Coon Heritage Site - Op deze engelstalige website
is veel te vinden over de geschiedenis van het fokken
van de Maine Coon en tips voor fokkers om de gezondheid
optimaal te houden en inteelt te voorkomen. Ook hier zijn
artikelen te vinden van Maine Coon bezitters. |
| |
|
|
 |
|
Maine
Coon Ancestors en Breeders - De website laat Maine
Coon katten zien die aan het begin van het fokprogramma
van de huidige Maine Coon staan, met hen is de huidige
Maine Coon standaard begonnen. |
| |
|
|
 |
|
Polycoon
Cats Worldwide - Hier kun je alles lezen over de Polydactyle
Maine Coon katten. Veel foto's van katten met het extra
teentje en een beschikbare poly kittenlijst in diverse
landen. |
Tekst
en kattenfoto's: D.Rozeboom, website: World
of Dani geschreven voor De
Kattensite.